Temat dzisiejszego wpisu to: zasiłek macierzyński czy kosiniakowe – co lepsze? Odpowiem między innymi na pytania: komu przysługuje zasiłek macierzyński, ile wynosi i jak długo można go pobierać. Poruszę też temat: umowa zlecenie a ciąża oraz jak obliczyć zasiłek macierzyński na działalności gospodarczej – co z macierzyńskim, jeśli nie jesteś zatrudniona na umowę o pracę? Powiem również o kalkulatorze macierzyńskiego. Czytaj dalej!
Zasiłek macierzyński i kosiniakowe
Butelki, wózek, fotelik samochodowy, ubranka, mleko, łóżeczko… oj długo by wymieniać 🙂 Lista „wyposażenia” i „akcesoriów”, która potrzebne są małemu dziecku w zasadzie się nie kończy, a wraz z upływem miesięcy w zasadzie tylko się wydłuża. Nie, nie – to nie będzie wpis o tym, w co powinna się zapatrzeć przyszła mama. Ten wpis będzie o tym, skąd wziąć na to wszystko pieniądze 🙂
Zasiłek macierzyński komu przysługuje
Komu przysługuje zasiłek macierzyński? Zdecydowana większość mam spodziewających się dziecka będzie uprawniona do pobierania zasiłku macierzyńskiego. Przysługuje on każdej mamie podlegającej ubezpieczeniu chorobowemu w dniu porodu, a zatem między innymi:
- wszystkim pracownikom zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę – niezależnie od rodzaju umowy – pod warunkiem że umowa obowiązuje w dniu porodu (jeśli umowa kończy się przed porodem – koniecznie przeczytaj wpis: Umowa na czas określony a ciąża);
- osobom zatrudnionym oparciu o umowę zlecenia – pod warunkiem, że zostały zgłoszone się do ubezpieczenia chorobowego;
- osobom prowadzącym działalność gospodarczą – pod warunkiem, że zgłosiły się do ubezpieczenia chorobowego i opłaciły za to ubezpieczenie składkę.
Zasiłek macierzyński przysługuje niezależnie od tego, jak długo ma się ubezpieczenie chorobowe – wystarczy jeden dzień. (Inaczej niż zasiłek chorobowy!)
Ile trwa macierzyński?
Ile trwa macierzyński? Tutaj poruszymy dwa tematy: urlop macierzyński i rodzicielski. Zasiłek macierzyński przysługuje – w przypadku urodzenia jednego dziecka – aż przez okres 12 miesięcy (!) tj. przez okres:
- urlopu macierzyńskiego – 20 tygodni od dnia porodu oraz
- urlopu rodzicielskiego – 32 tygodnie (co do zasady po zakończeniu urlopu macierzyńskiego).
Mama może chcieć rozpocząć korzystanie z zasiłku macierzyńskiego przed porodem – w wymiarze do 6 tygodni. Pomniejsza to jednak jej urlop i zasiłek macierzyński po porodzie.
Ile wynosi zasiłek macierzyński?
Do wyboru są dwie opcje:
- jedna stawka przez 12 miesięcy – 80% „podstawy wymiaru zasiłku”;
- wyższa stawka przez pierwsze 6 miesięcy – 100% – i niższa przez kolejne 6 miesięcy – 60 % „podstawy wymiaru zasiłku”.
Przy czym, żeby skorzystać z opcji nr 1 to konieczne jest złożenie wniosku w terminie 21 dni od dnia porodu – najlepiej uwzględnić to od razu we wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski. Cała lista różnych dokumentów, które należy złożyć w różnych innych konfiguracjach dostępna jest tutaj na stronie ZUS.
Kalkulator macierzyńskiego
Ile wynosi zasiłek macierzyński w Twoim przypadku? Przygotowałam dla Ciebie prosty w obsłudze kalkulator zasiłku macierzyńskiego, który pomoże Ci obliczyć wysokość zasiłku macierzyńskiego. Kalkulator macierzyńskiego znajdziesz >>tutaj<<. Pamiętaj jednak, że to uproszczone narzędzie i nie uwzględnia Twojej indywidualnej sytuacji prawnej.
Jak samemu obliczyć wysokość macierzyńskiego? Orientacyjnie (zastrzegam, że to nie jest precyzyjny wzór do wyliczeń, a jedynie model dla zobrazowania skali „potrąceń”):
- bierzemy wynagrodzenie brutto pracownicy za okres 12 miesięcy kalendarzowych przepracowanych przez nią przed miesiącem, w którym urodziła dziecko (jeśli pracowała krócej – to tylko przepracowane miesiące);
- odejmujemy od tej kwoty 13,71% (składki społeczne)
- od tego co nam wyjdzie odejmuje 18% (podatek dochodowy)
- to co nam wyjdzie mnożymy odpowiednio razy 60% lub 80% w zależności od wybranej opcji.
Minimalny zasiłek macierzyński – 1000 zł
Jeśli zasiłek macierzyński, który mielibyście otrzymać wyniósłby mniej niż 1000 zł „na rękę” to automatycznie, bez potrzeby składania jakichkolwiek wniosków czy pism zostanie on wyrównany do 1000 zł miesięcznie. Obowiązek wyrównania spoczywa na pracodawcy lub na ZUS w zależności od tego kto dokonuje fizycznej wypłaty zasiłku (o tym pisałam tutaj).
Potwierdzić należy, że obowiązek wyrównania zachodzi też wtedy, gdy zasiłek wyniósłby więcej niż 1000 zł przy opcji „80% przez cały rok”, ale mniej niż 1000 zł jeśli wybierze się opcję „najpierw 100%, a potem 60%”. Jeśli Twoje wynagrodzenie oscyluje wokół płacy minimalnej to najprawdopodobniej korzystniej będzie wybrać ten drugi sposób rozliczenia – w drugim półroczu kwota zasiłku zostanie bowiem podwyższona do 1000 zł „na rękę”.
Uwaga: w przypadku przedsiębiorczych mam – jeśli zasiłek wyniósłby 1000 zł lub mniej – dodatkowo przysługuje zwolnienie z opłacania składki zdrowotnej!
Czy do zasiłku zalicza się premie?
Czy do zasiłku macierzyńskiego wlicza się premie? Ponieważ często pytacie, jaka wysokość wynagrodzenia będzie wzięta pod uwagę „do średniej” to muszę na ten temat napisać dwa zdania. Zwróćcie uwagę, że pod uwagę zasadniczo bierze się pod uwagę całość wynagrodzenia jednak bez:
- ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy,
- wynagrodzenie za czas choroby, wypłacane na podstawie art. 92 k.p. i zasiłków z ubezpieczenia społecznego,
- składników wynagrodzenia (premie, nagrody, dodatki) do których pracownica zachowuje prawo w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu obowiązującymi u danego pracodawcy.
Jeżeli jest tam mowa wyłącznie o tym, że składnik wynagrodzenia jest przyznawany pracownikowi za szczególne osiągnięcia w pracy (brak jakichkolwiek szczegółów określających zasady wypłaty premii za okres niezdolności do pracy i pobierania zasiłków) to taki składnik wynagrodzenia uwzględnia się do „średniej”.
Świadczenie rodzicielskie – kosiniakowe
No dobrze, ale wpis dzisiejszego wpisu jest zatytułowany „Zasiłek macierzyński czy kosiniakowe”. Zasiłek macierzyński mamy już szczegółowo omówiony – czas więc na kosiniakowe. Czym jest kosiniakowe, ile wynosi i komu przysługuje? Jak długo możesz pobierać kosiniakowe?
Kosiniakowe to świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie przez okres 12 miesięcy po urodzeniu dziecka. Kosiniakowe przysługuje osobom, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci.
Uwaga: nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych warunków. W szczególności nie trzeba się rejestrować w urzędzie pracy w charakterze bezrobotnego. Jeśli nie „łapiesz” się w żadną kategorię wymienioną na wstępie tego postu to należy się najprawdopodobniej świadczenie rodzicielskie (Uwaga! tata nie może pobierać w tym czasie zasiłku macierzyńskiego!).
Wniosek o wypłatę tego świadczenia i wszystkie formalności z tym związane załatwiamy w MOPS/GOPS 🙂 Wzór wniosku znajdziecie tutaj.
Inne zasiłki dla rodziców i świadczenia finansowe
Poza powyżej omówionymi zasiłkiem macierzyńskim oraz świadczeniem rodzicielskim w związku z urodzeniem dziecka można liczyć (w zależności od sytuacji materialnej i życiowej) na różnego rodzaju pomoc finansową. Zasad przyznawania tych świadczeń nie będę omawiać w tym wpisie, ale zwracam uwagę na:
- „becikowe” – czyli jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 1000 zł.;
- zasiłek dla taty w trakcie urlopu ojcowskiego;
- zasiłek rodzinny;
- oczywiście świadczenie rodzina 500+;
- ewentualne odszkodowanie z ubezpieczenia na życie (np. wykupionego w zakładzie pracy);
- warto sprawdzić czy regulamin wynagradzania lub regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych u pracodawcy mamy i taty nie przewidują np. jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka (szczególnie w „państwowych” zakładach pracy).
A na resztę wydatków związanych z narodzeniem się nowego człowieka trzeba niestety ciężko zapracować 🙂
Miłego dnia!
Masz problem z pracodawcą? Zostałaś niesłusznie zwolniona albo pracodawca nie wypłacił Ci wynagrodzenia? A może ZUS odmówił wypłaty zasiłku? Zapraszam Cię serdecznie do mojej kancelarii w Warszawie lub do skorzystania z mojej oferty porad prawnych online. Szczegóły i kalendarz online, przez który wygodnie się zapiszesz znajdziesz tutaj.
Polecam Ci także moje szkolenia online dla mam i kobiet w ciąży, naładowane wiedzą i praktycznymi poradami:
Masz problem z pracodawcą? Zostałaś niesłusznie zwolniona albo pracodawca nie wypłacił Ci wynagrodzenia? A może ZUS odmówił wypłaty zasiłku? Zapraszam Cię serdecznie do mojej kancelarii w Warszawie lub do skorzystania z mojej oferty porad prawnych online. Szczegóły i kalendarz online, przez który wygodnie się zapiszesz znajdziesz tutaj.
Polecam Ci także moje szkolenia online dla mam i kobiet w ciąży, naładowane wiedzą i praktycznymi poradami:
Powyższy artykuł obejmuje stan prawny na dzień 6 czerwca 2020 r. Nie stanowi ani nie zastąpi porady prawnej. Autorka jest adwokatem, specjalistką z zakresu prawa pracy i prawa cywilnego.
