Opieka na żonę i dziecko – prawa ojca

Temat dzisiejszego wpisu to opieka na żonę i dziecko. Poznaj prawo ojca! Poruszymy takie tematy jak zwolnienie L4 na żonę po porodzie, zwolnienie na opiekę nad dzieckiem, urlop ojcowski, okolicznościowy z tytułu urodzenia dziecka i urlop tacierzyński. Czytaj dalej i dowiedz się, jakie są prawa taty!

Nareszcie nadszedł ten moment – już dziś na świecie miała pojawić się nowa członkini naszego stada (ale postanowiła przywitać się kilka dni wcześniej 🙂 ). Jak każda kobieta w podobnej sytuacji, marzyłam już od tygodni o momencie, w którym wrócę po porodzie do domu. I o tym, żeby tata smyka nr 1 i smyka nr 2 mógł bez przeszkód pomóc mi w opiece nad nimi oraz zaopiekować się mną. Na szczęście nasze prawo – choć zdecydowanie uprzywilejowuje mamy pod kątem sprawowania opieki na dziećmi  – przewiduje, że tata też ma swoją rolę do odegrania. O związanych z tym  uprawieniach – dzisiejszy wpis. 

Opieka na żonę po porodzie

• 14 dni kalendarzowych w roku – limit nie przechodzi na kolejne lata;
• Jest to opiekę na: małżonka lub rodzica dziecka – czyli tak zwana opieka na żonę (nie trzeba być po ślubie, ale wymagane jest, aby tata był tatą w świetle prawa. Warto zatem przemyśleć temat uznania dziecka jeszcze przed porodem – koniecznie przeczytaj wpis na ten temat, który znajdziesz >> tutaj <<) 
• w okresie sprawowania opieki przysługuje zasiłek opiekuńczy w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku (sprawdź, jak obliczyć zasiłek).

Opieka na żonę – warunki

Co zrobić, aby skorzystać z opieki na żonę po porodzie? Sprawdzić, jakie trzeba spełnić warunki:

• mieszkacie razem w okresie sprawowania opieki;
• brak innego domownika, który mógłby w tym czasie zatroszczyć się o mamę;
• przysługuje tylko, jeśli tata podlega pod ubezpieczenie chorobowe. To znaczy, że ma umowę o pracę, a jeśli ma umowę zlecenie lub prowadzi działalność gospodarczą zgłoszony jest do tego ubezpieczenia dobrowolnie.

Jak skorzystać ze zwolnienia na opiekę nad żoną po porodzie? Potrzebne będą:

• Oświadczenie na formularzu ZUS Z-15 oraz ZUS ZLA (zwolnienie lekarskie – tzw. L4);
• Przepisy nie wskazują, który lekarz i w jakim momencie może wystawić zwolnienie. W przypadku kobiety po porodzie zwolnienie na opiekę może wystawić lekarz w szpitalu, ginekolog, a nawet lekarz rodzinny.
• Przypomnijmy: Zwolnienie na opiekę to nadal zwolnienie lekarskie. Obowiązują standardowe warunki korzystania z niego. W przypadku wykonywania w czasie zwolnienia lekarskiego pracy zarobkowej albo wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z celem tego zwolnienia, ZUS może odmówić wypłaty zasiłku (do poczytania: Kontrola zwolnienia lekarskiego).

2 dni na opiekę na dziecko

Jakie jeszcze prawa ma ojciec? Pewnie nie wiesz, ale oprócz L4 na żonę po porodzie może też skorzystać z dwóch dni na opiekę na dziecko.

• 2 dni lub 16 godzin w roku – limit nie przechodzi na kolejne lata;
• tylko dla osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę;
• wspólny limit dla mamy i taty;
• można wykorzystać 2 x 1 dzień lub 1 x 2 dni itd.;
• jeden limit niezależnie od liczby posiadanych dzieci;
• za czas zwolnienia na opiekę przysługuje wynagrodzenie – jak w okresie urlopu wypoczynkowego.

Żeby skorzystać z tego uprawnienia należy złożyć do pracodawcy pisemny wniosek. Wniosek jest wiążący dla pracodawcy – nie może on odmówić udzielenia wolnego we wskazanym dniu.

Urlop okolicznościowy z tytułu urodzenia się dziecka

• 2 dni – jednorazowo w związku z urodzeniem się dziecka;
• tylko dla osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę;
• można wykorzystać 2 x 1 dzień lub 1 x 2 dni;
• za czas urlopu okolicznościowego przysługuje wynagrodzenie – jak w okresie urlopu wypoczynkowego.

Przepisy prawa pracy nie regulują terminu, w jakim trzeba wykorzystać urlop okolicznościowy z tytułu urodzenia dziecka. Ma być to związane z jego urodzeniem (np. na załatwienie spraw w urzędzie, odebranie dziecka ze szpitala). Jeśli urlop miałby zostać udzielony w terminie nie bezpośrednio następującym po urodzeniu się dziecka należy to uzasadnić. Uzasadnieniem może być np. długi pobyt dziecka w szpitalu po porodzie.

Żeby skorzystać z tego uprawnienia należy złożyć do pracodawcy pisemny wniosek. Wniosek jest wiążący dla pracodawcy – nie może on odmówić udzielenia wolnego we wskazanym dniu. Może jedynie odmówić, jeśli dojdzie do przekonania, że urlop nie jest wnioskowany w związku z urodzeniem się dziecka. Do wniosku rodzić powinien dołączyć wypis dziecka ze szpitala, albo odpis aktu urodzenia w celu udowodnienia narodzin.

Urlop ojcowski

Urlop ojcowski to bardzo fajne uprawnienie – to dwa tygodnie tylko dla Was. Jest to specjalnie dedykowane tatusiom uprawnienie do zwolnienia od pracy oraz do pobierania zasiłku w tym okresie.  Omówiony w szczegółach w odrębnym >> wpisie <<.

Przeczytaj koniecznie: Urlop ojcowski

Urlop tacierzyński

Mówi się, że to opcja dla zdecydowanych – czyli wykorzystanie części urlopu rodzicielskiego zamiast mamy. Wciąż za mało popularna! Omówiony w szczegółach w odrębnym >> wpisie tutaj <<.

Przeczytaj koniecznie: Urlop tacierzyński

Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem

Wydaje się, że warto przypomnieć, że oprócz opieki na żonę przysługuje także uprawnienie do skorzystania ze zwolnienia na opiekę nad dzieckiem – chorym lub zdrowym – do 60 dni w roku. Omówione w szczegółach w odrębnym wpisie.

Przeczytaj koniecznie: Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem

Mam nadzieję, że Was przyszłe mamusie ten wpis trochę uspokoił. Ja w każdym razie jestem spokojna. Tata smyków będzie mógł zaopiekować się nami przez naprawdę wiele dni – miejmy tylko nadzieję, że jego pracodawca przyjmie to ze zrozumieniem 🙂

Masz problem z pracodawcą? Zostałaś niesłusznie zwolniona albo pracodawca nie wypłacił Ci wynagrodzenia? A może ZUS odmówił wypłaty zasiłku? Zapraszam Cię serdecznie do mojej kancelarii w Warszawie lub do skorzystania z mojej oferty porad prawnych online. Szczegóły i kalendarz online, przez który wygodnie się zapiszesz znajdziesz tutaj.

Polecam Ci także moje szkolenia online dla mam i kobiet w ciąży, naładowane wiedzą i praktycznymi poradami:

Masz problem z pracodawcą? Zostałaś niesłusznie zwolniona albo pracodawca nie wypłacił Ci wynagrodzenia? A może ZUS odmówił wypłaty zasiłku? Zapraszam Cię serdecznie do mojej kancelarii w Warszawie lub do skorzystania z mojej oferty porad prawnych online. Szczegóły i kalendarz online, przez który wygodnie się zapiszesz znajdziesz tutaj.

Polecam Ci także moje szkolenia online dla mam i kobiet w ciąży, naładowane wiedzą i praktycznymi poradami: